Αύριο ξεκινούν τα σχολεία και έχουμε αγοράσει σχολικά εφόδια, τσάντες, παπούτσια για τα παιδιά μας, έχουμε φροντίσει για το κούρεμα των μαλλιών τους, έχουμε δει το βιβλιάριο υγείας για τα εμβόλια, έχουμε επισκεφθεί οφθαλμίατρο, οδοντίατρο… και πολύ σωστά πράξαμε…όμως είναι απαραίτητο να κουβεντιάσουμε μαζί τους και να βάλουμε πρόγραμμα ανάπτυξης της συναισθηματικής και ηθικής νοημοσύνης των παιδιών μας. Γιατί καλά τα μαθήματα, η γνώση και η καλλιέργεια του μυαλού αλλά με την ψυχή και τις δεξιότητες επιβίωσης των παιδιών μας τι κάνουμε?
Είναι απαραίτητο να μιλάμε στα παιδιά μας για ηθική και αξίες, όχι μόνο για μαθήματα, δραστηριότητες, σπουδές, ταξίδια, ηλεκτρονικά και τόσα άλλα, γιατί με ασπίδα τους τις αξίες θα μπορέσουν να πορευθούν με ασφάλεια στον συνεχώς μεταβαλλόμενο και σκληρό, πολλές φορές, κόσμο που εμείς δημιουργήσαμε. Ενα παράδειγμα ειναι με απλά λόγια και πάντα παράδειγμα εμάς τους ίδιους, μιλάμε στις κόρες και τους γιούς μας για σεβασμό και συνείδηση, για έντιμη συμπεριφορά στο κορίτσι ή το αγόρι που θα τους πει μου αρέσεις, δεν «τα φτιάχνουν» σήμερα με την Ελπίδα ή τον Νικήτα και την επόμενη μέρα τους κοροϊδεύουν στους φίλους τους.
Σήμερα θα αναφερθώ στη έννοια της ηθικής νοημοσύνης των παιδιών μας και της δίκης μας φυσικά, γιατί για να διδάξω κάτι πρέπει να το εχω κατακτήσει και εγώ, να το γνωρίζω και να το εφαρμόζω στην καθημερινότητα μου. Καθώς μια πολύ βασική αρχή ισχύει στην εκπαίδευση των παιδιών μας, μαθαίνουν απο τις πράξεις και όχι μόνο απο τα λόγια μας!
Ηθική νοημοσύνη είναι η ικανότητα μας να ξεχωρίζουμε το σωστό απο το λάθος, να έχουμε ηθικές αξίες, να τις εφαρμόζουμε και να συμπεριφερόμαστε έντιμα. Η ηθική νοημοσύνη έχει εφτά βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται και αξιολογείται.
Οι εφτά πυλώνες της Ηθικής Νοημοσύνης
1.Ενσυναίσθηση, να αναγνωρίζω τα συναισθήματα των άλλων και να τους συναισθάνομαι.
2.Συνείδηση, να αναγνωρίζω το σωστό και να μπορώ να το κάνω.
3.Αυτοέλεγχος, να ελέγχω τις σκέψεις και τις πράξεις μου και να λειτουργώ με τον τρόπο που έχω μάθει πως είναι ο σωστός.
4.Σεβασμός, να δείχνω πως εκτιμώ τους άλλους φροντίζοντάς τους, αλλά και μιλώντας τους με πολιτισμένο τρόπο.
5.Καλοσύνη, να νοιάζομαι για την ευημερία και τα αισθήματα των άλλων.
6.Ανεκτικότητα, να σέβομαι τις αξίες και τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων ακόμη κι όταν διαφωνώ με τα πιστεύω τους.
7.Δικαιοσύνη, να συμπεριφέρομαι δίκαια καθώς και να αντιδρώ στο άδικο πολιτισμένα.
Τα παιδιά και οι ενήλικες με ηθική νοημοσύνη καλλιεργούν μία ισχυρή προσωπικότητα που σε δύσκολες και σκληρές στιγμές της ζωής τους θα μπορούν όχι μόνο να σκεφτούν με ηθική αλλά να πράξουν κιόλας. Γιατί σημασία δεν έχει να ηθικολόγουμε και να σκεφτόμαστε το σωστό αλλά να πράττουμε σύμφωνα με τις αξίες μας. Για παράδειγμα δεν μπορώ να μιλάω στο παιδί μου για καλοσύνη και στη ζωή μου να φέρομαι με σκληρότητα.
Όταν εχω ανεπτυγμένη ηθική νοημοσύνη η τοξικότητα και η διαφθορά του συστήματος δεν μπορεί να με βλάψει. Είναι σαν να εχω μια ηθική πυξίδα που όταν χάνομαι με επαναφέρει, όσο και να προσπαθήσουν οι γύρω μου να με παρασύρουν εγώ ξέρω τι είναι σωστό για μένα. Μπορώ και επιλύω τις διάφορες μου με αξιοπρέπεια,ανεκτικότητα, σεβασμό στις απόψεις του άλλου και αυτοέλεγχο. Η βία, ο εκφοβισμός δεν έχουν θέση στη ζωή μου, γιατί γνωρίζω καλά πως οι αδύναμοι εκφοβίζουν. Γινόμαστε καλοί άνθρωποι, καλοί σύντροφοι, καλοί συνεργάτες, καλοί πολίτες …
Σοφία Λίναρη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας